een geïntegreerde benadering van uw gezondheid en welzijn
Populaire artikels
Ochtendglucose: waarom je bloedsuiker 's ochtends vaak hoger is
Je staat op, hebt nog niets gegeten, en toch is je bloedsuiker al verhoogd. Dat voelt tegen intuïtief. Want als je slaapt, zou je denken dat je bloedsuiker vanzelf daalt. In werkelijkheid is er ’s nachts van alles aan de gang in je lichaam. Dit fenomeen, bekend als de ochtendglucosepiek of het dageraadfenomeen (Dawn Phenomenon), is een normaal biologisch proces — maar het kan bij sommige mensen, vooral bij diabetes, wél tot problemen leiden.
Waarom stijgt je bloedsuiker tijdens de nacht?
Tijdens de slaap blijft je lichaam energie verbruiken, vooral door je hersenen, hart en organen. Omdat je niet eet, voorziet je lichaam zichzelf van energie door glycogeen uit de lever af te breken tot glucose — een proces dat wordt aangestuurd door een samenspel van hormonen:
- Cortisol (stresshormoon): stijgt rond 4–8 uur ’s ochtends en stimuleert de glucoseproductie.
- Glucagon: bevordert de afgifte van glucose uit de lever.
- Adrenaline: verhoogt de bloedsuikerspiegel als onderdeel van de “fight-or-flight”-reactie.
- Groeihormoon: neemt toe tijdens de nacht en vermindert tijdelijk de gevoeligheid voor insuline.
Deze hormonen werken als tegenhangers van insuline en zorgen ervoor dat er extra glucose vrijkomt in het bloed, precies om je lichaam wakker, alert en energiek te maken voor de dag.
Is ochtendglucose een probleem?
Voor gezonde mensen is deze ochtendstijging meestal mild en tijdelijk. Het lichaam vangt dit netjes op door voldoende insuline af te geven, zodat de bloedsuiker binnen normale grenzen blijft.
Bij mensen met diabetes type 1 of 2 is de regulatie van deze nachtelijke stijging vaak verstoord. Er is dan te weinig insuline of het lichaam is er minder gevoelig voor, waardoor de bloedsuikerwaarden ’s ochtends fors kunnen pieken. In dat geval is het belangrijk om het patroon goed te begrijpen — en eventueel bij te sturen via medicatie of andere medische aanpassingen.
Belangrijk om te benadrukken: een iets hogere ochtendglucose is niet per definitie schadelijk. Het hangt sterk af van het totaalbeeld: hoe hoog is de piek, hoe snel normaliseert ze, en hoe verhoudt dit zich tot je andere glucosemetingen overdag?
Meten is weten
Omdat ieder lichaam anders werkt, is het meten van je ochtendglucose essentieel om inzicht te krijgen in je persoonlijke patroon. Continue Glucose Monitoring (CGM) maakt het mogelijk om de nachtelijke veranderingen in detail te volgen. Zo zie je wanneer je bloedsuiker begint te stijgen, hoe hoog die stijgt, en hoe je lichaam reageert.
Dit soort inzichten kan een grote hulp zijn om samen met je arts of coach te bepalen of je ochtendglucose binnen aanvaardbare grenzen valt — of dat er verder onderzoek of aanpassing nodig is.
